Pozisyon

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD)’nce, yürürlükteki hukuk kuralları çerçevesinde faaliyetlerini sorumlu bir şekilde yürüten iş çevrelerine yönelik gönüllü prensip ve standartları içeren ve bu kuruluşların faaliyetlerinin hükümet politikalarıyla uyumunun sağlanması, faaliyette bulundukları toplum ile kuruluşlar arasındaki karşılıklı anlayış ve güvenin sağlamlaştırılması ve yabancı yatırımlar için uygun bir iş ortamı oluşturularak çok uluslu kuruluşların sürdürülebilir kalkınmaya katkısının artırılması amaçlarını gütmek üzere 27 Haziran 2000 tarihli OECD Bakanlar Konseyi Kararı ile Çok Uluslu Şirketler Rehberi geliştirilmiştir. 2011 yılında ise anılan Rehber güncellenmiştir.

Rehber, yürürlükteki hukuk kuralları çerçevesinde faaliyetlerini sorumlu bir şekilde yürüten iş çevrelerine yönelik olarak istihdam ve sanayi ilişkileri, insan hakları, çevre, kamuoyunu bilgilendirme, rekabet, vergilendirme, bilim ve teknoloji gibi çeşitli alanlarda gönüllü prensip ve standartları içermektedir. Rehberin nihai amacı, uluslararası piyasada rakipler arası dengeyi koruyacak devlet destekli bir kurumsal sorumluluk davranışı geliştirilmesini sağlayarak, çok uluslu şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya katkılarını artırmaktır. Rehberin yasal bir yaptırımı olmamasına karşın, iş çevreleri, işçi kesimi ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte çalışan hükümetler, Rehberde yer alan değerler ve standartları izleyerek küresel topluluğun ekonomik kalkınmadan beklentilerini yerine getirmek için nasıl davranılması gerektiğini belirleyebilme imkanına sahip olabilmektedir.Haziran 2013 itibarıyla Rehber, Türkiye de dahil olmak üzere 43 ülke tarafından benimsenmiştir.

Rehberi benimseyen devletler, aynı tarihte yayımlanan “Uluslararası Yatırımlar ve Çok Uluslu Şirketler Deklarasyonu” ile uluslararası yatırımlara ve bu yatırımları gerçekleştirecek yatırımcılara karşı takınacakları yapıcı ve işbirliğine yönelik tavrı kamuoyuna açıklamışlardır. Ayrıca bu devletler, idareleri içinde tanıtım faaliyetlerini gerçekleştirmek, şikayetleri değerlendirmek ve ortaya çıkabilecek sorunların çözümüne katkıda bulunmaktan sorumlu, diğer kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte etkin bir şekilde çalışacak bir Ulusal Temas Noktası (UTN) oluşturmak yükümlülüğünü taşımaktadırlar.

Ülkemizde Rehberi tanıtmak, şikayetleri incelemek ve karara bağlamak üzere, Ekonomi Bakanlığı, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Türkiye UTN’si olarak görevlendirilmiştir.